|
«Τα ετερόκλητα» είναι η πρόσφατη μουσική εργασία του Πάνου Σαββόπουλου σε CD κι έρχεται μετά από πολύν καιρό, αφού η έντονη και γνωστή δραστηριότητά του στο χώρο των ρεμπέτικων τοποθέτησε τις προσωπικές του δημιουργίες σε δεύτερη μοίρα. Όμως έγραφε, στίχους και μουσική, αλλά δεν εξέδιδε. Πριν από μερικά χρόνια, φαίνεται να το σκέφτηκε διαφορετικά το πράγμα κι έτσι τον περσινό Νοέμβριο τον βάλαμε στο στούντιο ηχογραφήσεων «Αιολία», στο οποίο και ...εγκαταστάθηκε ασμένως για ένα χρόνο.
Ο κάπως αινιγματικός τίτλος του δίσκου, «Τα ετερόκλητα», στοχεύει κυρίως στους στίχους, στις μελωδίες, στο μουσικό ύφος, στις ενορχηστρώσεις -που υπογράφει ο Π. Σαββόπουλος, στα όργανα, στις ερμηνείες…
Τα 15 τραγούδια και τα 2 οργανικά του δίσκου είναι ανέκδοτα, παρουσιάζονται δηλαδή για πρώτη φορά ηχογραφημένα, και αποτελούν μέρος της εργασία των 8 τελευταίων ετών. Κάποια απ’ αυτά έχουν τις «ρίζες» τους στην περίοδο που ο Πάνος Σαββόπουλος ζούσε στη Σουηδία. Μάλιστα το τελευταίο οργανικό «Det snöar på Gunillas ensamhet» (Χιονίζει στη μοναξιά της Γκουνίλας), το συμπεριλάβαμε στο δίσκο όπως ακριβώς ηχογραφήθηκε στη Στοκχόλμη το 1978. Κι αυτό για καθαρά συναισθηματικούς λόγους, πέραν της οποιασδήποτε αξίας (sic) του κομματιού, αφού ο ερμηνευτής του κλαρίνου δεν είναι πια ανάμεσά μας.
Οι στίχοι των τραγουδιών έχουν, πρωτίστως, σα θέματα τα πάθη αλλά και τα παθήματα των ανθρώπων, συχνά δε φαντάζουν σαν το «πεπρωμένο» τους, χωρίς βέβαια ποτέ να είναι έτσι. Μερικές φορές, ο Πάνος Σαββόπουλος κρύβει κάλα το «μυστικό» των στίχων του, ενώ κάποιες άλλες το βγάζει κρεμασμένο με ...μανταλάκια.
Οι περισσότερες μελωδίες ακολουθούν (πότε πιστά και πότε ...άπιστα), ανατολίτικα μακάμια, ανάλογα με την έμπνευση αλλά και την αισθητική άποψη για το κάθε τραγούδι και κυρίως τους στίχους. Δύο από τα τραγούδια έχουν «μεσαιωνική» μουσική αύρα, ένα έχει (...κάπως) λατιναμερικάνικη, δύο έχουν παραδοσιακή – δημοτική, δύο ροκάδικη κι έτσι πάει λέγοντας το «ετερόκλητον» και σ’ αυτόν τον τομέα.
Στις ηχογραφήσεις συμμετείχαν συνολικά 22 όργανα, ενώ ο αριθμός τους στα τραγούδια κυμαίνεται από 6 έως 10. Τα όργανα προέρχονται από διαφορετικά είδη μουσικής, αλλά και χρονικές περιόδους, και συγκεκριμένα από το μπαρόκ, την κλασική, το ρεμπέτικο και το ροκ. Ωστόσο στις ενορχηστρώσεις, τα όργανα «περιπλέκονται» κατάλληλα, ακόμα και σε κάθε στροφή, κυρίως για να αναδείξουν τον κάθε στίχο ξεχωριστά. Γι’ αυτό άλλως τε και απουσιάζουν «κλισέ» επαναλήψεις. Ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα τέτοιας «περιπλοκής» είναι το 15ο τραγούδι («Μεταμόσχευση ψυχής»), ...ζεϊμπεκώδες (όχι ζεϊμπέκικο!) στο ρυθμό, και «υφασμένο» στο μακάμ «χιτζασκιάρ», στο οποίο τραγούδι παίζουν ομού και οι τέσσερις κατηγορίες των οργάνων. Σημειωτέον ότι όλες οι ηχογραφήσεις όλων των οργάνων, έγιναν από παρτιτούρες.
Οι τραγουδιστές που συμμετείχαν έκαναν τη «δουλειά» τους όσο καλύτερα μπορούσαν. Έδωσαν όλη την ψυχή τους, έβαλαν όλη την τέχνη τους κι έτσι βοήθησαν τα μέγιστα στην τελική παρουσίαση των τραγουδιών. Η πολύπειρη Νάντια Καραγιάννη ερμηνεύει 4 τραγούδια και κάποιες στιγμές θαρρείς ότι «φοράει» ένδυμα ιέρειας. Η νεαρή, αλλά εκφραστική και με τσαγανό, Χριστιάνα Γαλιάτσου, λέει 4 τραγούδια και μαζί με τα «προικιά» που πήρε απ’ την τραγουδίστρια μαμά της, έχει μπει για τα καλά στο πετσί των στίχων. Η πολυδιαβασμένη και προσεκτική Δώρα Πετρίδη, προβάλλει ανάγλυφα τα 2 μεσαιωνικού ύφους τραγούδια του δίσκου. Ο «αυτοκράτωρ» Αγάθων αναδεικνύεται ο ιδανικός ερμηνευτής του παράξενου «ζεϊμπεκώδους» που λέγαμε, (...μεταξύ μας, πρόκειται για ένα καθαρά πολιτικό τραγούδι!) και δεν αφήνει καμιά αμφιβολία για το ποιοι είναι οι «γλείφτες» και ποιοι οι «λαϊκιστές» που αναφέρονται «υπογραμμισμένα» στους στίχους. Ο γλυκός, και μονίμως (ως και τη όψει) έφηβος του ροκ, ο Βαγγέλης Γερμανός, μάς «μεταφράζει» άψογα και με όλο το προσωπικό, γνωστό του ύφος στο 11ο τραγούδι («Τα τερτίπια των χρησμών»), γιατί ο άνθρωπος δεν αλλάζει ποτέ. Τέλος, ο πολύ ταλαντούχος Θοδωρής Κοτονιάς από τα «Μακρινά Ξαδέρφια», μαλακώνει τη σκληράδα του χαμού του «νεομάρτυρα» (όπως τον αποκαλεί ο Πάνος Σαββόπουλος) Αλέξη Γρηγορόπουλου, στον οποίον είναι αφιερωμένο το 14ο τραγούδι («Λαθρέμποροι ιδεών»), το οποίο και ερμηνεύει. Να μην ξεχάσουμε και την 16-χρονη τραγουδίστρια και ακορντεονίστα Ελεωνόρα Ζαχαριά, που έχει μια μικρή μεν, αλλά ουσιαστική συμμετοχή στο 10ο τραγούδι («Ο αυθάδης χρόνος») που ερμηνεύει ο ίδιος ο Πάνος Σαββόπουλος ο οποίος ερμηνεύει και το 16ο (« Η αιώνια κλεψύδρα»).
Καλή σας ακρόαση.
|
